درست از زمانی که جرقه طراحی یک ابزار کلیدی در ذهن ساتوشی ناکاموتو زده شد، ورود دنیای تریدری به فازی راحت‌تر و بی‌دغدغه استارت خورد! اگر ارسال و دریافت بیت کوین در سال ۲۰۰۹ یک معضل بی‌پایان به حساب می‌آمد که تریدرها با گریه و بهصورت دستی کلیدهای خصوصی را می‌نوشتند، الان در سال ۲۰۲۵ به یکی از کارهای فان و پیش‌پا‌افتاده تبدیل شده است. کل فضای هیجانی ترید در بازار کریپتو را مدیون ابزاری به نام کیف پول هستیم و اگر سیستم آن تا این اندازه پیشرفت نمی‌کرد، دیگر نمی‌توانستید با یک کلیک، اپ ولت را در تلفن همراه باز کنید و سرشار از حس راحتی شوید.
انتخاب ولت ارز دیجیتال دقیقا مثل یک کیف پول نیست که در همان ثانیه اول، دست روی شیک‌ترین گزینه ممکن بگذارید! اینجا با مفهوم گرم و سرد سروکار داریم و باید دید که استراتژی شما قرار است و با وجود چه ارزهایی طراحی شود. اگر هم به دنبال امکانات خاصی چون برنامه DApps و NFT هستید، رقابت بین کیف پول ها همچنان برقرار است. ماهیت و عملکرد کیف پول را در وبلاگ ولت سنتر بررسی می‌کنیم و چند نمونه از بهترین ولت ها را هم پیشنهاد می‌دهیم.
کیف پول دیجیتال چیست؟
کیف پول دیجیتال یا «ولت» (Wallet) به نرمافزار یا سخت‌افزار مخصوصی گفته می‌شود که کاربران می‌توانند به کمک آن با «بلاک چین» (Blockchain) تعامل داشته و به ارسال و دریافت رمزارز بپردازند.
یکی از تصورات غلطی که در مورد کیف پول‌های دیجیتال وجود دارد این است که بسیاری از فعالان این حوزه تصور می‌کنند رمزارزها در داخل کیف پول نگهداری می‌شوند. درصورتی‌که کیف پول دیجیتال رابط بین کاربر و رمزارزهای روی بلاک چین، است. به‌عبارت‌دیگر، ارزهای دیجیتال تنها روی بلاک چین مسقر هستند و کیف پول دیجیتال تنها به‌عنوان وسیله‌ای برای تعامل با آن به کار می‌رود.
به کمک یک ولت کاربران می‌توانند ارزهای دیجیتال خود را مشاهده کرده یا با انجام تراکنش آن‌ها را به آدرس‌های دیگر انتقال دهند. این کیف پول‌ها انواع مختلفی دارند که ازجمله آن‌ها می‌توان به کیف پول‌های آنلاین و کیف پول‌های سخت افزاری اشاره کرد.
کیف پول دیجیتال چگونه کار می‌کند؟
با تمام این تنوع، یک چیز در بین همه کیف پول‌های دیجیتال مشترک است که به آن کلید یا Key می‌گوییم. این کلیدها برای دسترسی به رمزارزهای کاربر ضروری هستند. درواقع زمانی‌که یک کیف پول دیجیتال ایجاد می‌شود، دو کلید نیز همراه آن تولید می‌شود که یکی از آن‌ها «کلید عمومی» (Public Key) و دیگری «کلید خصوصی» (Private Key) نام دارد. این دو کلید رشته کاراکترهای طولانی و خاصی هستند که علی‌رغم شباهت به یکدیگر، کاربردهای کاملا متفاوتی دارند.
کلید عمومی چیزی شبیه شماره کارت یا شماره حساب در سیستم بانکداری سنتی است که می‌توانید آن را در اختیار دیگران قرار دهید. بقیه افراد نیز می‌توانند برای ارسال رمزارز به شما از این آدرس استفاده کنند. اما کلید خصوصی چیزی شبیه کلمه عبور است و به هیچ وجه نباید آن را در اختیار افراد دیگر قرار دهید. هر کس که به کلید خصوصی کیف پول شما دسترسی داشته باشد می‌تواند تمام رمزارزهای داخل آن را به سرقت ببرد.
زمانی‌که شخصی می‌خواهد رمزارزهای خود را خرج کرده یا مقداری از آن را به شخص دیگری ارسال کند، می‌تواند در بخش ارسال کیف پول خود، آدرس یا همان کلید عمومی گیرنده و مقدار رمزارز ارسالی را وارد کرده و تراکنش مربوط به آن را اجرایی کند. این تراکنش نیز توسط کیف پول و با امضای آن به کمک کلید خصوصی انجام می‌شود.
اما از همه این‌ها که بگذریم می‌رسیم به انواع مختلف کیف پول‌های دیجیتال که در بخش بعدی به‌طورکامل توضیح داده شده است.
طبقه بندی کیف پول‌های دیجیتال
کیف پول‌های دیجیتال را براساس فاکتورهای مختلف می‌توان به چند دسته تقسیم کرد. اولین طبقه‌بندی در نظر گفته شده برای ولت‌ها آن‌ها را در دو دسته «کیف پول‌های گرم» یا داغ (Hot Wallet) و «کیف پول‌های سرد» (Cold Wallet) قرار می‌دهد. علاوه‌براین، هر کیف پول دیجیتال یا از نوع «حضانتی» (Custodial) است یا جزو کیف پول‌های «غیرحضانتی» (Non-custodial) به حساب می‌آید. در طبقه‌بندی دیگر کیف پول‌های دیجیتال، می‌توان آن‌ها را به «کیف پول‌های نرم افزاری» (Software Wallet) و «کیف پول‌های سخت افزاری» (Hardware Wallet) تقسیم کرد.
بیایید در ادامه بیشتر با این نوع کیف پول‌ها آشنا شویم.
کیف پول‌های گرم و سرد
کیف پول‌هایی که به اینترنت متصل هستند، کیف پول گرم نام دارند. کار کردن با این گونه کیف پول‌ها بسیار راحت است و برای همین بسیاری از کیف پول‌ها در این دسته قرار می‌گیرند. متصل بودن همیشگی کیف پول‌های گرم به اینترنت باعث می‌شود تا به‌راحتی بتوانید از آن‌ها استفاده کنید اما همین ویژگی راه را برای هکرها نیز باز می‌گذارد و برای همین استفاده از کیف پول‌های گرم برای نگهداری مقادیر زیاد رمزارزها مناسب نیست.
کیف پول‌هایی که آفلاین بوده و به اینترنت متصل نیستند، کیف پول سرد نام دارند. ازآنجایی‌که تنها راه ارتباط با بلاک چین ازطریق اینترنت است، برای همین کیف پول‌های سرد معمولا به‌عنوان جایگزینی بسیار امن و ایزوله برای نگهداری رمزارزها به حساب می‌آیند. اما این گونه کیف پول‌ها پیچیده‌تر از کیف پول‌های گرم بوده و نیازمند دانش فنی کافی هستند. بنابراین استفاده از این کیف پول‌ها به افراد باتجربه یا کسانی‌که سرمایه زیادی در رمزارزها دارند، پیشنهاد می‌شود.
کیف پول‌های حضانتی و غیرحضانتی
مهم‌ترین تفاوت این دو نوع کیف پول به امنیت آن‌ها و اینکه چه کسی مسئول مدیریت کلید خصوصی کیف پول است، برمی‌گردد.
در کیف پول‌های حضانتی یک فرد یا شرکت ثالث مثل صرافی ارز دیجیتال، کلیدهای خصوصی کاربر را نگهداری و مدیریت کرده و از طرف آن‌ها تراکنش‌های انجام شده را امضا می‌کند. این نوع کیف پول مناسب برای کاربرانی است که اطلاعات چندانی از دنیای کریپتوکارنسی‌ها ندارند و آسایش خود را به امنیت دارایی‌هایشان ترجیح می‌دهند. بااین‌حال باتوجه‌به وجود ریسک سرقت و حتی ورشکسته شدن صرافی، معمولا پیشنهاد نمی‌شود که حجم زیادی از رمزارزهای خود را در این گونه کیف پول‌ها نگهداری کنید.
به کاربران حرفه‌ای یا کسانی که دوست دارند مدیریت کامل رمزارزهای خود را خودشان در اختیار داشته باشند، استفاده از کیف پول‌های غیرحضانتی توصیه می‌شود. در این نوع کیف پول خود کاربر مسئول نگهداری و حفظ امنیت کلید خصوصی کیف پول‌اش است. با استفاده از این کیف پول، دیگر لازم نیست به فرد یا شرکت ثالث اعتماد کنید و همه چیز دست خودتان است.
کیف پول‌های نرم افزاری و سخت افزاری
به کیف پول‌هایی که به شکل یک نرمافزار کامپیوتری یا موبایل طراحی و ساخته شده‌اند، کیف پول‌های نرم افزاری می‌گوییم. در طرف دیگر برخی از کیف پول‌های دیجیتال نیز وجود دارند که به شکل یک سخت افزار مجزا شبیه حافظه فلش، کارت بانکی یا حتی گوشی هوشمند طراحی و ساخته می‌شوند. تنها هدف این سخت‌افزار ارائه محیطی ایزوله و امن برای نگهداری رمزارزها و تعامل با بلاک چین است. به این نوع کیف پول‌ها نیز کیف پول‌های سخت افزاری گفته می‌شود.
انواع ولت در بازار ارزهای دیجیتال
درحالت‌کلی یک کیف پول دیجیتال براساس نوع ساختار خود به یکی از دسته‌های کیف پول دسکتاپ، آنلاین، موبایل، سخت افزاری و کاغذی تقسیم می‌شود. هر کدام از این انواع ولت‌ها می‌توانند در یکی از طبقه‌بندی‌هایی که در بخش قبلی به آن‌ها اشاره کردیم قرار بگیرند. برای مثال کیف پول دسکتاپ هم یک کیف پول گرم است و هم جزو کیف پول‌های نرم افزاری به حساب می‌آید. البته برخی از آن‌ها نیز عملکردی شبیه کیف پول‌های سرد دارند.
بخش بعدی با جزئیات بیشتری هر کدام از این کیف پول‌ها را توضیح می‌دهد.
کیف پول دسکتاپ
«کیف پول دسکتاپ» (Desktop Wallet) همانطور که از اسمش هم پیداست به ولتی گفته می‌شود که باید آن را دانلود کرده و در کامپیوتر خود نصب کنید. بدین ترتیب می‌توانید رمزارزهای خود را با استفاده از یک نرم افزار که روی کامپیوترتان نصب شده، ارسال و دریافت کنید.
مزیت کیف پول دسکتاپ رایگان بودن و همچنین راحتی استفاده از آن است اما بیشتر آن‌ها مدام به اینترنت متصل هستند که می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود. همچنین از معایب کیف پول‌های دسکتاپ می‌توان به احتمال نفود به آن‌ها در صورت آلوده شدن کامپیوتر اشاره کرد.
کیف پول آنلاین
کیف پول آنلاین یا «کیف پول تحت وب» (Web Wallet) به کیف پولی گفته می‌شود که بهصورت آنلاین در دسترس بوده و برای استفاده از آن نیاز به دانلود هیچ نرم‌افزاری نیست. بسیاری از کیف پول‌هایِ داخلیِ صرافی‌های ارز دیجیتال جزو کیف پول‌های آنلاین به حساب می‌آیند.
برای استفاده از یک کیف پول دیجیتال تحت وب تنها به یک مرورگر اینترنت نیاز دارید و می‌توانید با وارد کردن آدرس اینترنتی کیف پول در نوار جستجو، وارد محیط کیف پول شوید. البته برخی از این کیف پول‌ها را می‌توان به شکل افزونه در مرورگر نیز نصب کرد.
کیف پول موبایل
«کیف پول موبایل» (Mobile Wallet) همانطور که از اسمش هم پیداست به کیف پول دیجیتالی گفته می‌شود که به شکل یک اپلیکیشن موبایل طراحی شده و برای استفاده از آن باید نرمافزار مخصوص آن را دانلود کرده و در گوشی هوشمند خود نصب کنید.
مهم‌ترین مزیت کیف پول‌های موبایل در این است که به‌راحتی می‌توانید در هر کجا که هستید، به آن‌ها دسترسی داشته باشید و اقدام به ارسال و دریافت رمزارز کنید. از معایب این نوع کیف پول‌ها نیز می‌توان به احتمال از دست دادن حساب کاربری در صورت گم شدن موبایل یا ویروسی شدن گوشی هوشمند اشاره کرد.
کیف پول سخت افزاری
برخلاف کیف پول‌های دسکتاپ، آنلاین و موبایل که به شکل یک نرمافزار قابل استفاده هستند، نوع دیگری از کیف پول‌ها را نیز داریم که برای استفاده از آن‌ها باید سخت‌افزار جداگانه‌ای را خریداری کنید. این سخت‌افزار معمولا به شکل یک حافظه فلش، کارت بانکی یا گوشی هوشمند طراحی می‌شود و تنها کاربرد آن ارسال و دریافت رمزارز و همچنین انجام تراکنش‌های رمزارزی است.
ازآنجایی‌که در کیف پول‌های سخت افزاری تمام اطلاعات حساس مورد نیاز برای دسترسی به رمزارزهای کاربر در داخل خود دستگاه و به شکل آفلاین نگهداری می‌شود، به همین دلیل احتمال به سرقت رفتن رمزارزها نیز بسیار کم است. بااین‌حال، کیف پول‌های سخت افزاری نسبت به کیف پول‌های نرم افزاری نیازمند داشتن دانش فنی کافی هستند و ممکن است برای تازه‌واردها چندان مناسب نباشند.
اما در هر صورت اگر دارایی رمزارزی شما زیاد است یا می‌خواهید امنیت کامل سرمایه خود را تامین کنید، می‌توانید به‌راحتی و با پرداخت ریالی یکی از کیف پول‌های سخت افزاری مطرح بازار مثل «سیف پل» (SafePal)، «لجر نانو اس پلاس» (Ledger Nano S Plus) یا «کول ولت اس» (CoolWallet S) را از ولت سنتر سفارش داده و درب منزل تحویل بگیرید.
کیف پول کاغذی
یک کیف پول کاغذی یا «پیپر ولت» (Paper Wallet) نوع خاصی از کیف پول‌های دیجیتال است که در آن تنها کافی است کلیدهای خصوصی و اطلاعات مورد نیاز حساب خود را روی کاغذ یادداشت کرده یا پرینت کنید. در این نوع کیف پول چون همه‌چیز بهصورت آفلاین و در دنیای فیزیکی نگهداری می‌شود، احتمال سرقت آن ازطریق اینترنت وجود نخواهد داشت.
بااین‌حال ممکن است به خاطر گم کردن کاغذی که روی آن کلیدهای خصوصی نوشته شده یا از بین رفتن آن، دسترسی به رمزارزهای خود را از دست بدهید. در هر صورت اگر مایلید یک کیف پول کاغذی داشته باشید می‌توانید با استفاده از سایت‌هایی مثل BitcoinPaperWallet.Com یک کیف پول کاغذی تولید کرده و آن را پرینت یا یادداشت کنید.
چگونه بهترین کیف پول را انتخاب کنیم؟
بهترین ولت کریپتو باید بین معیارهای کلیدی چون امنیت و رابط کاربری، یک حالت تعادل را ایجاد کند. از طرفی، باید به کارمزد کیف پول هم توجه داشت. هر چند که بحث سرعت پلتفرم همچنان برقرار است و اگر رضایت بخش نباشد، همه فاکتورها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. اگر دسترسی به امکانات پیشرفته مثل سواپ و انواع برنامه‌ها برای شما اهمیت دارد، خوب است که این عامل را در هنگام انتخاب در نظر داشته باشید.
بر اساس مجموع این فاکتورها، چند تا از بهترین کیف پول های ارز دیجیتال را به شما معرفی می‌کنیم که هر یک، از ابعادی متفاوت رضایت کاربران را جلب کرده اند. نگاهی به ولت‌های سخت‌افزاری زیر بیندازید و از جدول مقایسه‌ای که در انتها گذاشته‌ایم هم نهایت استفاده را داشته باشید:
- لجر نانو ایکس (Ledger Nano X): ولتی با تراشه امنیتی، امکان اتصال بلوتوث و پشتیبانی عالی.
- لجر نانو اس پلاس (Ledger Nano S Plus): ولت مخصوص هولد بلندمدت دارایی و فاقد بلوتوث.
- کول ولت پرو (CoolWallet Pro): ولت طراحی شده با فناوری رمزنگاری و قابل اتصال به موبایل.
- سیف پل ایکس وان (SafePal X1): ولتی از نوع متن باز و رابط کاربری ساده.
- سیف پل اس وان (SafePal S1): ولتی با قابلیت QR Code و دکمه های D-Pad.
- سیف پل اس وان پرو (SafePal S1 Pro): ولتی با تلفیق USB و QR و بالاترین سطح از امنیت.
نحوه کار با کیف پول دیجیتال
کار با کیف پول دیجیتال به صورت یک فرایند چند مرحله‌ای تعریف می‌شود تا در نهایت نیازهای کاربر پوشش داده شود و مفهوم مدیریت دارایی هم معنا یابد. برای شروع کار با کیف پول دیجیتال، مراحل زیر را به‌ترتیب دنبال کنید:
مرحله اول: انتخاب نوع ولت دیجیتال
در مورد نوع ولت دیجیتال خوب فکر کرده اید؟ گرم یا سرد؟ ولت نهایی را زودتر انتخاب کنید تا به سراغ مراحل بعد برویم.
مرحله دوم: نصب
اگر ولت نرم‌افزاری است، آن را بر روی تلفن همراه یا دسکتاپ نصب کنید. برای نصب ولت‌های آفلاین هم باید آموزش راه اندازی و کار با کیف پول سخت افزاری را مطالعه کنید.
مرحله سوم: افزودن دارایی
اگر منتظر دریافت دارایی هستید، به آدرس عمومی نیاز خواهید داشت. به‌این‌ترتیب، با ارسال آدرس عمومی خود که در ولت ذخیره شده است، دارایی مورد نظر را دریافت خواهید کرد. در صورتی که قصد خرید مقداری رمزارز را از صرافی دارید، باز هم کافی است آدرس عمومی خود را وارد نمایید.
مرحله چهارم: ارسال دارایی
همه ولت‌ها با برخورداری از گزینه ارسال، روند ارسال دارایی را تسهیل کرده‌اند. تنها چیزی که نیاز دارید، آدرس ولت گیرنده و انتخاب مقدار دقیق ارز دیجیتال است.
مرحله پنجم: مدیریت کلید
مدیریت کلیدهای عمومی و خصوصی در کیف پول مسئله مهمی است و اگر به آن توجه داشته باشید، در تمام مراحل می‌توانید امنیت را حس کنید. عدم ذخیره کلید خصوصی به صورت آنلاین هم یکی از راهکارهایی است که تقریبا در هر مقاله به آن پرداخته می‌شود.
نکات استفاده از کیف پول دیجیتال
همانطور که مشاهده کردید کیف پول‌های دیجیتال سخت افزاری و نرم افزاری انواع مختلف دارند که برای استفاده از آن‌ها باید طریقه نگهداری و تبادل ارز را بلد باشید. هر کیف پولی که برای نگهداری و محافظت از دارایی دیجیتال خود انتخاب کنید باید علاوه‌بر اینکه نحوه استفاده و کار با آن را یاد می‌گیرید، نکات زیر را در نظر بگیرید تا یک عمر راحت باشید:
- اگر بر اساس نیازهای خاص خود از بین کیف پول‌های نرم‌افزاری دست به انتخاب می‌زنید، حتما تکنیک ادغام با ولت سخت‌افزاری را اجرا کنید. این راهکار امنیت را تا چند برابر افزایش می‌دهد.
- بر روی روند اجرای تراکنش‌ها و فعالیت‌های انجام شده نظارت کامل داشته باشید.
- در مورد آپدیت‌ها و اخبار روز مربوط به ولت مورد مورد نظر بسیار کنجکاو باشید و کنار هیچ جزئیاتی هم به‌سادگی نگذرید.
سخن پایانی
کیف پول دیجیتال درواقع ابزاری است که کاربران می‌توانند به کمک آن یک آدرس مخصوص برای نگهداری رمزارزها ایجاد کرده و همچنین به ارسال و دریافت این دارایی‌های دیجیتال بپردازند. این کیف پول‌ها را می‌توان براساس فاکتورهای مختلفی به چند دسته تقسیم کرد که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کیف پول‌های دسکتاپ، موبایل، آنلاین و سخت افزاری اشاره کرد.
علاوه‌براین، تنوع بالای کیف پول‌های دیجیتال باعث شده تا بسیاری از کاربران در انتخاب بهترین کیف پول دیجیتال دچار سردرگمی شوند. برای همین در جریان مقاله امروز به معرفی انواع مختلف ولت‌های کریپتویی پرداختیم و مزایا و معایب هرکدام را برشمردیم. شما می‌توانید با در نظر گرفتن سلایق و امکاناتی که نیاز دارید، یکی از کیف پول‌های موجود را انتخاب کرده و به کمک آن به ارسال و دریافت رمزارزها بپردازید.
سوالات متداول:
- منظور از امضای تراکنش در کیف پول چیست؟
اجرای هر تراکنش در کیف پول تنها با تایید کاربر انجام می‌شود و شرط تایید هم استفاده از کلید خصوصی است. با کمک این کلید تایید می‌کنید که بر روند اجرای تراکنش نظارت دارید و همه جزئیات آن از صحت کافی برخوردار است. البته، شیوه امضای تراکنش در ولت سخت‌افزاری متفاوت است و روند آن بهصورت آفلاین تعریف می‌شود.
- کیف پول چگونه عمل می‌کند؟
عملکرد کیف پول با تولید و ذخیره‌سازی کلیدها تعریف می‌شود. در طی فرآیند ارسال رمزارز پیوسته با کلیدهای عمومی و خصوصی سروکار دارید که تولید آن برعهده ولت است. روند ذخیره‌سازی هم به حفظ کلید خصوصی در پلتفرم و محافظت شخصی خود کاربر اشاره دارد.
- کیف پول چند امضایی چه ویژگی‌هایی دارد؟
کیف پول چند امضایی ماهیت تقریبا پیچیده‌تری نسبت به بقیه دارد و با خصوصیتی مثل امکان مدیریت دارایی به صورت گروهی شناخته می‌شود. در واقع، مدیریت آن همزمان توسط چند نفر و با هدف نظارت بر دارایی مشترک انجام می‌شود. از نظر امنیت هم در سطح بالایی قرار دارد.
