کیف پولهای HD نوعی از کیف پولهای دیجیتال هستند که برای ذخیرهی کلیدهای رمزارزها مورد استفاده قرار میگیرند. این نوع از کیف پولهای برای ساخت کلیدها و آدرسها از یک منبع (Seed) استفاده میکنند.
حفظ امنیت، حریم خصوصی و سهولت در استفاده از کیف پول دیجیتال، یک رؤیا برای هر کاربر در دنیای ارزهای دیجیتال است. اما این موارد دقیقا همان قابلیتهایی هستند که کیف پول های HD برای کاربرانشان به ارمغان میآورند. در این مقاله قصد داریم نگاهی دقیقتر به این دسته از کیف پولهای دیجیتال داشته و ویژگیهای آن را مورد بررسی قرار دهیم. در صورتی که به امنیت داراییهای دیجیتال خود اهمیت میدهید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
یک قدم به عقب: دنیای پیش از کیف پول های HD
دنیای ارزهای دیجیتال باعث تغییر ماهیت کیف پولها شده است! شما در یک کیف پول عادی (بخوانید سنتی!) سکهها و اسکناسهای خود را نگهداری میکنید؛ اما کیف پولهای دیجیتال در واقع به جای سکه، آدرسهای داراییهای شما را در خود ذخیره کردهاند. هر کیف پول دیجیتال در نوع خود دارای دو نوع آدرس عمومی و خصوصی است.
آدرس عمومی در واقع همان آدرسی است که برای دریافت دارایی در اختیار دیگران قرار میدهید. در دنیای اقتصاد سنتی، این آدرس به نوعی حکم شماره حساب را دارد. شما میتوانید شماره حساب و شماره کارت بانکی خود را بدون هیچگونه نگرانی در اختیار سایرین قرار دهید. چرا که دسترسی به داراییهای حساب شما تنها با اختیار داشتن این شماره امکانپذیر نخواهد بود.
با این حال کلید خصوصی، کاربردی شبیه به رمز عبور حساب بانکی شما دارد. در واقع در صورتی که قصد ارسال داراییهای خود به حساب شخص دیگری را داشته باشید، نیاز به این کلید خصوصی خواهید داشت. در نتیجه در صورتی که این کلید خصوصی در اختیار شخص دیگری قرار بگیرد، داراییهای شما در معرض خطر بزرگی قرار خواهند گرفت.
چندین سال پیش و زمانی که کیف پول های HD ابداع نشده بودند، تمام کیف پولهای دیجیتال از نوع غیر قطعی یا همان ND به شمار میرفتند. در این نوع از کیف پول در هر تراکنش نیاز به ایجاد یک جفت آدرس (عمومی و خصوصی) جدید بود. در نتیجه در هر تراکنش، طرف معاملهکننده باید یک نسخه پشتیبان از آدرس ایجاد شده تهیه میکردند.
در این نوع از کیف پول، کلید عمومی و خصوصی هیچ ارتباطی با یکدیگر نداشته و به صورت تصادفی ایجاد میشدند. همین مسئله این کلیدها را نیازمند پشتیبانگیری مجزا میکرد. این موضوع به خودی خود یک مشکل به حساب نمیآید؛ البته تا زمانی که تعداد تراکنشهای شما پایین بوده و تهیه پشتیبانهای زیاد باعث ایجاد دردسر برای شما نشود. اما همانطور که انتظار میرفت، این مسئله تبدیل به یک چالش برای کاربران کیف پولهای دیجیتال ND شد.
در قدم اول برخی از ارائه دهندگان خدمات مرتبط با کیف پولهای دیجیتال با برخی راهکارهای ابتدایی، تلاش خود را برای حل این مشکل به کار گرفتند. به عنوان مثال، در برخی از کیف پولها، تنها از یک آدرس واحد استفاده شده و این آدرس در تمامی معاملات به کار گرفته میشد. این روش باعث شد تا مشکل تهیه نسخههای پشتیبان برطرف شود؛ اما در همین زمان چالش جدیدی برای امنیت کیف پولهای دیجیتالی نیز ایجاد کرد. استفاده از یک جفت آدرس تغییرناپذیر در کیف پولها باعث شده بود تا امنیت آنها به شدت تضعیف شده و آمار خرابکاریهای ناشی از هک شدن کیف پول افزایش یابد. این مشکل تا اواسط دهه ۲۰۱۰ و با روی کار آمدن کیف پول های HD ادامه یافت.
کیف پولهای HD
در سال ۲۰۱۲ کیف پولهای HD با پشتیبانی از استاندارد BIP 32 وارد بازار شدند و با ارائه یک ساختار درختی، راهحل مناسبی را در اختیار کاربران کیف پولهای دیجیتال و بهویژه کیف پولهای بیت کوین قرار دادند. استاندارد BIP 32 بهسرعت در میان طرفداران ارزهای دیجیتال محبوبیت یافت و در کیف پولهای دیجیتال متعددی مورد استفاده قرار گرفت.
کیف پولهای اچدی همانند سایر کیف پولهای دیجیتال، دارای یک جفت کلید با نام کلید توسعهیافته عمومی (XPUB) و کلید توسعهیافته خصوصی (XPRIV) هستند. در این فناوری XPRIV وظیفه تولید تمام کلیدهای خصوصی را داشته و XPUB موجودی تمام کلیدهای عمومی کیف پول را به نمایش میگذارد.
این راهحل مبتکرانه توانست بهصورت همزمان مشکل پشتیبانگیری از جفت کلیدهای هر تراکنش و تامین امنیت کیف پول را برطرف کند. بر خلاف کیف پولهای ND، تمام آدرسهای کیف پولهای HD از طریق کلید اصلی آن قابل تولید هستند. در نتیجه در عین اینکه شما برای هر تراکنش از یک جفت کلید متفاوت استفاده میکنید، احتیاجی به ذخیرهسازی آنها نخواهید داشت.
در کیف پولهای HD، جفت کلید اصلی به عنوان پایه عمل کرده و در مرحله بعد با یک تقسیم درختی، به شاخههایی از کلیدهای خصوصی تبدیل میشوند. سپس هر یک از این کلیدهای خصوصی جدید برای استفاده در تراکنش متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرد.
روند تولید کلیدهای خصوصی در کیف پول های HD
کیف پولهای HD اغلب در هنگام ایجاد حساب کاربری، یک رشته ۱۲، ۱۸ یا ۲۴ کلمهای را به عنوان عبارت بازیابی حساب کاربری در اختیار شما قرار میدهند. شما باید به دقت این کلمات را به ترتیب ارائهشده یادداشت کنید؛ چرا که در کنار بازیابی حساب کاربری، تولید کلیدهای خصوصی کیف پول دیجیتال شما نیز به این کلمات بستگی دارد.
کیف پولهای دیجیتال که از فناوری HD استفاده میکنند، برای تولید کلید خصوصی یک مرحله اضافی را پشت سر میگذارند. برای درک بهتر این موضوع، تصاویر زیر میتوانند مفید باشند. تصویر زیر روند تولید کلیدهای خصوصی در یک کیف پول غیر اچدی لجر را نمایش میدهد:
با این حال در صورتی که از یک کیف پول HD لجر استفاده کنید، روند تولید کلیدهای خصوصی شما با یک مرحله اضافی و چیزی شبیه به تصویر زیر خواهد شد:
مزایای کیف پولهای HD
- افزایش حریم خصوصی
- امنیت بیشتر
- امکان ذخیره جفت کلیدهای اصلی به عنوان کلمه بازیابی
کیف پولهای اچدی در برابر کیف پولهای ND از دو مزیت اصلی برخوردارند. اصلیترین مزیت این دسته از کیف پولهای دیجیتال جدید، افزایش حریم خصوصی است. همانطور که میدانید، تمام تراکنشهای انجام گرفته بر روی یک شبکه در دفتر کل توزیع شده آن به صورت کامل ثبت میشود. در نتیجه با وجود محرمانگی هویت کاربران، امکان ردیابی تراکنشهای وارد شده به یک آدرس مشخص وجود دارد. با این وجود در صورتی که یک کیف پول دیجیتال دارای چندین کلید خصوصی متفاوت باشد، امکان ردیابی آن بسیار دشوار خواهد بود.
به عنوان مثال، تصور کنید که در وبلاگ خود قصد جمعآوری کمکهای مالی را با استفاده از بیت کوین دارید. شما یکی از آدرسهای عمومی خود را برای دریافت بیت کوین بر روی صفحه این وبلاگ قرار خواهید داد و دیگران میتوانند در دفترکل توزیع شده تراکنشهای مربوط به آن را مشاهده کنند؛ اما در صورتی که کیف پول شما از نوع HD بوده و دارای آدرسهای عمومی متفاوتی باشد، دیگران بههیچوجه امکان اطلاع از مجموع داراییهای حساب شما را نخواهند داشت.
دومین مزیت کیف پول های HD در برابر نسل قبلی خود، برخورداری از امنیت بیشتر است. همانطور که اشاره کردیم، در صورت دسترسی سایر کاربران به کلید خصوصی یک کیف پول، امکان دسترسی به موجودیهای آن نیز وجود خواهد داشت. اما در یک کیف پول HD، داراییهای شما در چند کلید خصوصی متفاوت ذخیره شده و حتی در صورت لو رفتن یکی از آدرسها، فرد سارق به تمام داراییهای موجود در کیف پول دسترسی نخواهد داشت.
علاوه بر این دو مورد، امکان ذخیره جفت کلیدهای اصلی به عنوان کلمه بازیابی یکی دیگر از پیشرفت و بهبودهای کیف پولهای اچ دی در برابر کیف پولهای ND به شمار میرود. این عبارت ۱۲، ۱۸ و یا ۲۴ کلمهای باید بهصورت متوالی حفظ شده و در صورت از دست رفتن کیف پول، برای بازیابی آن مورد استفاده قرار بگیرد. توصیه میکنیم که عبارت بازیابی خود را بهصورت فیزیکی و آفلاین بر روی یک کاغذ نوشته و نگهداری کنید. فراموش نکنید که امنیت و بازیابی تمام داراییهای کیف پول دیجیتالی به این عبارت ساده بستگی دارد!
کمی عمیقتر: مراحل تولید کلیدهای اصلی و ثانویه در کیف پولهای HD
همانطور که اشاره شد، کیف پول های HD بر خلاف مدلهای قبلی و سنتیتر، دارای آدرسهای خصوصی متفاوتی هستند. اما یک کیف پول HD چگونه با استفاده از کلید اصلی یا مستر (Master) میتواند کلیدهای فرعی (Child) را ایجاد کند؟
در واقع روند تولید کلیدهای کیف پول HD همانند سایر کیف پولهای دیجیتال سنتی از یک دانه یا سید (Seed) آغاز میشود. این سید در قدم اول کلید اصلی یا مستر را تولید میکند. سپس با استفاده از هش این کلید عمومی و اصلی، کلیدهای فرزند تولید میشوند. در واقع این کلیدهای جدید تولیدشده، بخشی از هش کلید اصلی را با خود به ارث میبرند و از این جهت برای کلید اصلی قابل شناسایی خواهند بود. این در حالی است که از دید یک کاربر، هیچ روشی برای کشف ارتباط بین هر یک از این کلیدها با یکدیگر وجود ندارد.
در قدم بعدی، هر یک از کلیدهای فرعی روندی مشابه با کلید اصلی را تکرار کرده و با هش خود، کلیدهای جدیدی با عنوان Grandchild را ایجاد میکنند که به نوعی نوه کلید اصلی و عمومی به شمار میروند. این روند درختی در هر مرحله باعث چند برابر شدن کلیدهای خصوصی شده و در هر بار تکثیر، امنیت و حریم خصوصی کیف پول اصلی چندین برابر بیشتر حفظ خواهد شد.
بهترین کیف پولهای HD
با توجه به موارد اشاره شده در این مقاله، استفاده از کیف پول های HD به نظر انتخابی معقول و منطقی میرسد. خوشبختانه در حال حاضر کیف پولهای متعددی از این ویژگی پشتیبانی کرده که برخی از آنها به صورت رایگان در دسترس شما قرار دارند. در ادامه به معرفی چند نمونه از بهترین کیف پولهای HD موجود در بازار میپردازیم. این موارد عبارتند از:
کیف پول لجر نانو S
کیف پول لجر نانو اس (Ledger Nano S) که ۶۵ دلار قیمت دارد یکی از بهترین نمونهها در میان انواع کیف پول دیجیتال اچدی به شمار میرود. کیف پول لجر Nano S بر روی سیستمعاملهای ویندوز، مک و همچنین لینوکس پشتیبانی شده و یک کیف پول سخت افزاری به شمار میرود.
کیف پول جکس
اگر به دنبال یک کیف پول نرم افزاری رایگان با پشتیبانی از ویژگی HD هستید، به احتمال زیاد جکس (Jaxx) میتواند تمام نیازهای شما را برطرف کند. این کیف پول نرمافزاری بر روی گوشی همراه شما نصب شده و از سیستمعاملهای اندروید، iOS پشتیبانی میکند. همچنین شما میتوانید افزونه این کیف پول را بر روی مرورگرهای فایرفاکس و کروم نیز نصب کرده و بر روی کامپیوتر و لپتاپ خود نیز از این کیف استفاده کنید.
کیف پول دیجیتال الکتروم
الکتروم (Electrum) نیز یکی دیگر از کیف پولهای HD موجود در بازار به شمار میرود. این کیف پول کاملا رایگان بوده و بر روی دسکتاپ و رایانههای شخصی قابل اجرا است. برای استفاده از کیف پول الکتروم نیاز به یکی از سیستمعاملهای ویندوز، Mac OS یا لینوکس خواهید داشت. همچنین این کیف پول دیجیتال کاملا رایگان است.
کیف پول ترزور
کیف پول دیجیتال ترزور (Trezor) نیز یکی دیگر از کیف پولهای سخت افزاری محبوب بازار است که از ویژگی HD پشتیبانی میکند. این کیف پول با قیمت حدود ۹۹ دلار عرضه شده و با سیستمعاملهای ویندوز، لینوکس و Mac OS قابل اجرا است.
کیف پول اتمیک
آخرین کیف پولی که در این مقاله به معرفی آن میپردازیم، اتمیک نام دارد. کیف پول دیجیتال اتمیک (Atomic) هم بر روی تلفن همراه و هم بر روی رایانههای شخصی قابل نصب و اجرا بوده و خدمات خود را بهصورت کاملا رایگان به کاربران عرضه میکند. این کیف پول بر روی سیستمعاملهای مختلفی نظیر ویندوز، مک، لینوکس، فدورا و همچنین دیبان قابل استفاده است.
سخن پایانی
کیف پولهای HD با مزیتهای قابل توجه خود، به سرعت به یک گزینه محبوب برای طرفداران ارزهای دیجیتال تبدیل شدند. امنیت بیشتر، سهولت در استفاده و همچنین حفظ حریم شخصی، همگی در کنار یکدیگر باعث شد تا این کیف پولهای دیجیتال به سرعت نسخههای سنتی را پشت سر بگذارند. در این مقاله به بررسی نحوه عملکرد کیف پولهای HD پرداختیم و نمونههایی از بهترین گزینههای آن را به شما معرفی کردیم. آیا تجربه استفاده از این کیف پولهای دیجیتال را دارید؟